“Op 1 februari 1910 namen eenige voetbalenthousiastelingen het initiatief een eigen club op te richten en zoo ontstond Swift."
Dat schreef medeoprichter Henk Hoogland in een artikel dat verscheen in 1945 of 1946.
Het sportpark Olympiaplein ligt op een prachtig plein in Amsterdam Zuid en wordt wel beschouwd als het duurste stuk openbare grond van Amsterdam. Het sportpark is tussen 1926 en 1927 aangelegd als onderdeel van het plan Berlage, voorafgaand aan de Olympische Spelen, die in 1928 in Amsterdam werden gehouden. Er was aanvankelijk een 8-laans atletiekbaan, met accommodatie voor spring- en werpnummers, als trainingsbaan voor de Olympische Spelen. Na de Olympische Spelen van 1928 betrok voetbalvereniging Swift het sportpark.
Bij het 75 jarig bestaan van de club in 1985, verscheen een Jubileumboekje. Daarin leren we dat bij Swift ooit ook aan honkbal, kegel, schaatsen en atletiek werd gedaan. Ook is te lezen dat de zaterdagafdeling van Swift in 1961 door ‘zondaglieden’ werd opgericht en ‘al snel studenten trok’. En dat dat Swift 1 eenmaal het felbegeerde Gouden Kruis won.
In de periode 2002-2007 is het sportpark drastisch aangepakt. Er zijn nieuwe voorzieningen aangebracht, zoals een bij de omgeving passend omringend hek, ontworpen door Ruud Jan Kokke. Hiervoor werd in 2008 een Dutch Design Award toegekend. Op het sportpark staat ook het gebouw van Sport Medisch Centrum Amsterdam waar mensen behandeld worden aan sportblessures. In 2015 werd het huidige clubhuis opgeleverd nadat daar door bestuur en leden jarenlang initiatieven voor werden ondernomen.
Het genoemde jubileumboekje roept ook weer nieuwe vragen op: wie waren eigenlijk de voetbalenthousiastelingen die Swift begonnen? Gaan er bijzondere verhalen schuil achter de verhuizingen die de club onderging? Welke anekdotes van (oude) leden zijn zo mooi, dat we ze echt op schrift moeten zetten? En welke recente sportieve prestaties van welke (vrienden)teams mogen een ereplek in het clubgeheugen krijgen?
Onder de naam ‘De Geschiedenistafel’ verzamelt Swift oude en nieuwe informatie en wordt gezocht naar een manier om deze informatie te presenteren aan de leden. Dit initiatief staat onder leiding van Thijs Middeldorp. Daarom doen we een OPROEP: Heb je oude foto’s, mooie verhalen of andere bijdragen? Stuur een mail naar [email protected].
Historie van Sportpark Olympiaplein
Hoewel de eerste leden van Swift afkomstig waren uit ’West’ en de club in het begin nog een uitstapje maakte naar ‘Oost’ is de clubhistorie toch vooral verbonden met het Olympiaplein. Al sinds de aanleg van de sportvelden in 1924 speelt Swift hier zijn wedstrijden.
Al in zijn ‘Plan Zuid’ uit 1914 had Berlage deze ruimte al gereserveerd voor sport. In de aanloop naar de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam maakte de gemeente werk van de aanleg van een sportterrein bestemd voor atletiek, turnen en voetbal. In oktober 1925 werd het sportpark geopend door wethouder Jan ter Haar. Ook na de Olympische Spelen bleef de sintelbaan een belangrijke atletieklocatie. Sprinter Chris Berger evenaarde hier in 1934 met een tijd van 10,3 seconden het wereldrecord op de 100 meter en in 1942 deed Fanny Blankers-Koen (die ook trainde op het Olympiaplein) hetzelfde op de 80 meter horden met 11,3 seconden.
Atletiek en voetbal gingen lange tijd prima samen op het Olympiaplein, tot het in de jaren zestig tot een confrontatie kwam. De Koninklijke Nederlandse Atletiekunie probeerde Swift weg te krijgen, maar mede dankzij Jan Timman, oud voorzitter van Swift, op dat moment ook secretaris van de KNVB -afdeling Amsterdam- gingen die plannen niet door. Sterker nog, op 8 november 1969 was de opening -door voorzitter Andries Scheltes- van een eigen clubhuis op het Olympiaplein. Tot die tijd moesten de voetballers zich omkleden in de barakken, die in de jaren twintig gebouwd waren voor de Olympische atleten. In 1978 vond er een uitbreiding van het clubhuis plaats, dat daarna, aldus ‘de Telegraaf’, “tot de mooiste van Amsterdam gerekend kon worden”.
In 2000 verliet ‘Sagitta’ als laatste atletiekvereniging het Olympiaplein. Swift is dan de voornaamste gastheer op het sportpark. Wij bleven echter strijden om op één van de meest gewilde plekken van Amsterdam die positie te behouden. Gelukkig redden de plannen om het plein op te offeren aan woningbouw en kantoren het niet door protesten van
omwonenden en de gebruikers. Het Olympiaplein is inmiddels onderdeel van de Hoofdgroenstructuur van de stad en blijft in het bestemmingsplan voor de Stadion- en Beethovenbuurt aangemerkt als sportpark! Na jaren van intensief gebruik was het clubhuis enkele jaren terug ‘aan het eind van zijn latijn’.
Containers, geplaatst als tijdelijke huisvesting, bleven jaren te lang staan. De kleedkamers waren vervallen, de energiekosten veel te hoog en er waren nog vele bijkomende ongemakken. Desondanks kostte het de nodige moeite om iedereen te mobiliseren voor de nieuwbouwplannen. Met name de verplichte eigen bijdrage van € 150,00 -hoewel verspreid over 10 jaar- stuitte sommige leden tegen de borst. Een klein gedeelte verliet daarom de club, maar werd echter al snel vervangen door nieuwe aanwas. De financiering kwam uiteindelijk rond. Swift werd tezamen met het stadsdeel Zuid eigenaar van het nieuwe gebouw. In maart 2015 nam Swift het nieuwe gebouw in gebruik, waarbij toenmalig voorzitter René van Pareren trotst vertelde over de manier waarop bij de bouw was gedacht aan het thema ‘duurzaamheid’’, onder meer door de installatie van zonnepanelen. Ook roemde hij nadrukkelijk het bijzondere dakterras, met het mooie uitzicht over alle velden.
Op dit moment mogen wij stellen dat Swift, net als in het verleden, nog steeds beschikt over één van de mooiste sportaccommodaties in Amsterdam. Voetbalvereniging AVV Swift, als vrijwel de enige sportvereniging, gelegen in het hart van de woonwijk Zuid in Amsterdam.
